Od dłuższego czasu nurtuje mnie to, dlaczego jako jedno ze znaczeń słowa człowiek w SJP PWN podane jest ‘osoba dorosła’.
Nie słyszałem nigdy, żeby jak ktoś mówił o człowieku, miał na myśli jedynie „osobę dorosłą”. Człowiek wydaje się pojęciem uniwersalnym, odnoszącym się do wszystkich istot ludzkich – zarówno dzieci (nawet dzieci nienarodzonych), dorosłych, jak i osób w podeszłym wieku.
Czy mógłbym prosić o wyjaśnienie tej kwestii? Dziękuję.

Witam
Wraz z kolegami z mieszkania zastanawiamy się nad użyciem słowa dawno, podzieliliśmy się nawet na dwie grupy (Grupa 1 z woj. podkarpackiego, a Grupa 2 z woj. lubelskiego) i nasz spór trwa już ponad miesiąc, chcielibyśmy w końcu rozstrzygnąć, która grupa ma rację. Przykłady:

Grupa 1
Dawno słuchałem tej piosenki
Dawno byłem na imprezie

Grupa 2
Dawno nie słuchałem tej piosenki
Dawno nie byłem na imprezie

Szanowna poradnio!
Czy zaimek zwrotny się może występować po przecinku zamykającym zdanie podrzędne? Chodzi o zdania takie jak: „Dom, w którym mieszkam, się zawalił”, „Siły, które działają na ciało A, się równoważą”. Moje ucho podpowiada mi, że w takich wypadkach lepiej postawić zaimek się na końcu zdania, co jednak – jak mi się wydaje – spotkałoby się z dezaprobatą językoznawców.

Dzień Dobry, od dłuższego czasu nurtuje mnie pytanie, czy użycie w poniższym przykładzie dopełniacza jest poprawne: „Daj mi mleka”. Wielu ludzi używa tu dopełniacza, choć wg mnie powinien być biernik. Proszę uprzejmie o wyjaśnienie mi tej kwestii.
Dziękuję,
Katarzyna Piotrowska

Dzień dobry,

zwracam się z pytaniem, które nurtuje mnie od dłuższego czasu. Czy w kontekście prawnym lub językowym, poprawne jest sumowanie tytułu zawodowego i stopnia naukowego? Dokładnie chodzi mi o przykład mojej osoby. Ukończyłem studia I i II stopnia na politechnice uzyskując tytuł mgr inż. Następnie obroniłem doktorat z nauk humanistycznych uzyskując stopnień dr. Czy mogę posługiwać się podpisem dr inż. XYZ (lub po habilitacji również w dyscyplinie nauk humanistycznych) dr hab. inż.?

Czy określenia czasu typu dwa dni później, trzy dni wcześniej, dzień później mogą oznaczać liczbę dni do wydarzenia, gdzie dzień traktuję jako czas kiedy jest jasno nie jako dobę, czyli odliczenie liczby dni? Nie wskazanie okresu czasu w postaci dób, tylko liczbą dni(kiedy trwał dzień). Czy jest możliwe takie odczytanie tego w takim kontekście? Tak na marginesie jeśli ktoś chciałby mówić o dobach to nazywał by dzień dobą.

Szanowni Państwo,

uprzejmie proszę o pomoc w niezmiernie kłopotliwej sprawie, z jaką zmagają się od dłuższego czasu zastępy redaktorów, adiustatorów i korektorów. Ponieważ chodzi o nazwy własne, wyjaśnienie trudno „detalicznie” znaleźć w słownikach.

Pojawiają się w polszczyźnie (?) coraz liczniejsze obce naszej mowie zestawienia typu kartofel zupa zamiast zupa z kartofli lub po prostu kartoflanka. Jak je odmieniać? Konkretnie: Górażdże Cement, Nysa Motor itp.

Przyzwyczailiśmy się już do odmiany nazw takich jak Kredyt Bank czy Deutsche Bank, ale mają one nieco inną budowę i w tym wypadku ten paradygmat nie da się zastosować. Proszę o radę, jak te dziwolągi odmieniać, błagając równocześnie, by nie sugerowali Państwo wyjść salomonowych w rodzaju omijania form zależnych lub poprzedzania owych nazw dodatkowymi określeniami (firma, przedsiębiorstwo itp.), nie zawsze jest to bowiem możliwe.

Pozdrawiam, życząc mniej skomplikowanych pytań.

Krzysztof Szymczyk, Opole

Szanowna Poradnio!
Chciałbym zapytać czy wyraz nie ściganych piszemy razem czy oddzielnie w następującym zdaniu?

Art. 44. Bieg przedawnienia w stosunku do przestępstw, nie ściganych z przyczyn politycznych, popełnionych przez funkcjonariuszy publicznych lub na ich zlecenie, ulega zawieszeniu do czasu ustania tych przyczyn.

Wydaję mi się, że jest to liczba mnoga imiesłowu przymiotnikowego, więc jego pisownią powinna być forma nieściganych, tak jak nieścigany.
Powyższy tekst pochodzi z Konstytucji RP. Została ona wprawdzie uchwalona dnia 2 kwietnia 1997 roku, a pierwsza uchwała Rady Języka Polskiego tycząca się właśnie imiesłowów weszła w życie 9 grudnia tego samego roku, jednak powyższa zasada pisowni istniała już wcześniej. Użycie pisowni rozdzielnej w przypadku tego słowa jest obecne w źródłach, jednak datowane są one na XIX w. bądź wczesne lata XX wieku. Ze względu na datę powstania przedmiotowego zdania oraz na jego treść trudno jest się doszukać w powyższym tekście sensu użycia pisowni rozdzielnej, czy „świadomej” intencji jej użycia, o której wspomina Rada.
Również na stronie PWN jest zasada nr [168] 45.3., oparta o powyższą uchwałę, która określa, że przed wejściem w życie tej uchwały, regułą było pisać imiesłowy przymiotnikowe łącznie. W obu przypadkach, użycie pisowni rozdzielnej w przedmiotowym zdaniu wydaje się nieuzasadnione.
Z pozdrowieniami i życzeniami pomyślnego Nowego Roku,
Łukasz Pawlikowski

„Trudno nie zaprzeczyć” a „trudno zaprzeczyć”– czy można używać wymiennie?

Dzień dobry,
mam pytanie dotyczące użycia dwukropka, cudzysłowu i małej lub wielkiej litery. Czy dwukropki są konieczne w zdaniu: „Gdy klient mówi «nie», bardzo rzadko ma na myśli «Nigdy w życiu tego nie kupię»”? Czy jeśli wprowadzę dwukropek, to cudzysłów mogę pominąć? Czy w takim przypadku mogę / muszę zachować wielką literę? „Gdy klient mówi «nie», bardzo rzadko ma na myśli: «Nigdy w życiu tego nie kupię»”? „Gdy klient mówi «nie», bardzo rzadko ma na myśli: Nigdy w życiu tego nie kupię”?